We kwamen er ooit bij toeval terecht. Tijdens onze reis naar Almería en Cabo de Gata maakten we een tussenstop in de Ebro Delta. We waren aangenaam verrast. Want het was knalgroen, het stikte van de vogels, het was waterrijk, de stranden waren leeg en het eten goed. Zonder dat we het in eerste instantie door hadden waren we terechtgekomen in een van de grootste rijstgebieden van Spanje. We bleven prompt een paar nachten langer.
Later zijn we nog een paar keer terug geweest. En inmiddels zijn onze rondreizen sinds vorig jaar zelfs uitgegroeid tot het digitale boek Rijst op de korrel, waarin wij niet alleen zoveel mogelijk facetten van de Ebro Delta beschrijven, maar ook een aantal andere rijst- annex natuurgebieden in zowel Spanje als Portugal.
Veel mensen zijn verbaasd als je hen vertelt dat er op het Iberisch Schiereiland rijst wordt verbouwd. Het typische Valenciaanse rijstgerecht paella kennen de meesten wel. Maar wij horen geregeld dat mensen er niet bij stil hebben gestaan dat dit gemaakt wordt met rijst van Spaanse bodem.
Felgroene rijstvelden
We waren al eerder in Werelderfgoed Doñana in het zuiden van Spanje, net onder Sevilla, op rijstgebieden gestoten. En ook op weg naar de ‘Romeinse’ stad Mérida knalde het helle groen van de rijstplanten ons in het gezicht. Leuk om eens nader uit te zoeken.
Arabieren en de rijst
De rijst en de irrigatieteelt werden in Spanje geïntroduceerd door de Arabieren die in de 8ste eeuw het land binnenvielen. Deze Arabische invloed was dominant tot in de 12de eeuw om uiteindelijk na het oprukken van de Katholieke koningen (reconquista) aan het eind van de 15de eeuw min of meer te verdwijnen. Naast de rijst – het Spaanse woord arroz is afgeleid van het Arabische roz – werden door de moslims ook sinaasappels, safraan en de artisjok ingevoerd.
Maar terug naar de Ebro Delta, dat voor veel vakantiegangers, die naar de geliefde badplaatsen Cambrils, Salou en Sitges gaan, voor Spaanse begrippen om de hoek ligt. Ook veel overwinteraars zullen op hun tocht naar het zuiden wegafslagen naar plaatsen als Deltebre, L’Ampolla, El Poble Nou de Delta hebben gezien. Het is zeker een aanrader om deze afslagen te nemen en dit echte landbouwgebied nader te bekijken.
In de zomer is de rijstdelta het groenst
Nu is die landbouw alleen maar ‘mooi’ als de rijstplant bezig is met groeien. Dat is vanaf ongeveer midden juni tot begin september. De akkers zijn dan felgroen gekleurd. Dat zie je goed op ons filmpje. Zowel voor als na die tijd stuit je daar waarschijnlijk op donkergekleurde braakliggende, oninteressante vlaktes. Wel liggen langs de randen van al deze bedrijvigheid interessante natuurgebieden, bijzondere eilanden vol vogels en lege stranden waar je je uitstekend kunt vermaken.
Ontdek València en het rijst- en natuurgebied Albufera in 7 dagen met veel informatie, met tips Openbaar Vervoer, 33 plattegronden én 7 gps-routes.
Uiteraard gaat deze digitale reisgids langs de hoogtepunten, zoals de Groene Loper met de gebouwen van architect Calatrava. En ontdekken we ook de geheime en zelfs vergeten hoekjes.
Wil je verder reizen langs natuur en rijstvelden? Dat kan. València ligt namelijk centraal op de route over het Iberisch schiereiland. Een reis van ruim 1500 km. Geschatte duur: 3 weken.
De gids telt 393 pagina’s, waarvan ruim 100 over València, 610 foto’s, recepten, 2 filmpjes en 110 kaarten. Prijs: 23,99 euro. Meer info? Klik hier.
Interesse? Ga dan naar: Apple Bookstore Of: Boekenbestellen.nl
Met de fiets naar het lege strand van Migjorn
Er zijn door de overheid een aantal fietsroutes door de natuur uitgestippeld. Eén ervan hebben we gevolgd en vastgelegd op Wikiloc (Gps-app). Zo kun je vanuit het belangrijkste dorp, Deltebre, een fietstocht maken langs rivier de Ebro, het eiland Buda om naar het lege strand van Migjorn te gaan. Vlak voor het strand staat een uitkijktoren, waarvandaan je een weidse blik over de omgeving hebt. Je ziet de kustmeren waarin onder meer flamingo’s foerageren. Het natuurgebied Isla de Buda zelf is helaas niet te bezoeken, maar vanuit de toren zie je als je een beetje geluk hebt ook nog de wilde paarden lopen.
Ontdek deze route op Wikiloc (gps) – L’Ampolla – Punta de Fangar
Terug in Deltebre is het ecomuseum del Parc Natural de Delta de l’Ebre zeker een bezoek waard. Het is met liefde ingericht en zeker het buitenterrein is interessant. Je leert er op een leuke manier iets over het belang van dit aparte Spaanse rijst- annex natuurgebied.
Eveneens interessant is de flora en fauna ten zuiden van L’Ampolla en het terrein rond El Poble Nou del Delta. De Ebro Delta moet het qua toerisme niet echt van de stadjes hebben. L’Ampolla, Amposta en Deltebre zijn vooral functionele woonoorden. Niet mooi, soms zelfs uitgesproken lelijk, maar wel altijd met alle basisvoorzieningen.
Het mooie Sant Carles, een uitzondering
Sant Carles de la Ràpita is wat dat betreft een uitzondering. In dit stadje met z’n zeer toegankelijke stadstrandjes, grootse vissershaven en zelfs her en der gezellig centrumpje kun je het wel een poosje vertoeven. Maar wie naar de Ebro Delta gaat moet dat vooral voor het natuurrijke buitengebied doen. En wat het eten betreft: rijst, rijst en nog een rijst. Gelukkig wordt de rijst vergezeld van vele verschillende groenten, vis, vlees of gevogelte, waardoor je toch steeds weer iets nieuws voorgeschoteld krijgt.
Muggen…
De Ebro Delta telt meerdere campings en camperplekken. Hotels, pensions en huisjes zijn ook in alle mogelijke varianten te huur. Alleen in de zomermaand augustus en tijdens de weekeinden is druk. Het is dan verstandig om van te voren een onderkomen te reserveren. De rest van de tijd is het meestal aangenaam rustig. O ja, in de zomer is er wel een muggenprobleem. Soms waren ze zo klein dat ze door de muggennetten van onze camper kwamen. Die hebben we snel volgespoten met anti-muggenspul.
Ebro Delta in gevaar?
Januari 2020. De storm Gloria beukt op de kust van de Ebro Delta. Dijken zijn er nauwelijks, dus het natuur- en rijstgebied loopt onder. De paniek en schade is groot. Dit gaat vaker gebeuren, waarschuwt de milieubeweging. Door de opwarming stijgt het zeeniveau. Maar dat is niet de enige oorzaak. Een andere, misschien wel belangrijkere reden, is de afdamming van de Ebro. Zo’n honderd dammen houden het erosiezand van de Ebro vast. Vroeger, vóór de afdammingsoperatie uit vooral de jaren vijftig en zestig, nam de rivier het zand mee en deelde het uit bij de Ebro Delta. De delta werd daardoor elk jaar iets hoger en groter. Dat proces is dus nu geblokkeerd tot grote onrust van de bewoners.
PS: Jullie hebben het misschien gezien. We hangen nu rond in de Zuid-Spaanse havenstad El Puerto de Santa María. De Ebro Delta hebben we eind vorig jaar bezocht. Dit verhaal hadden jullie dus nog tegoed. Veel meer informatie over dit aparte gebied kun je vinden in ons route- en reisboek ‘Rijst op de Korrel’. We zullen over enkele weken op onze reis over de Ruta Via de la Plata onder meer het oud-Romeinse Mérida aandoen dat omgeven wordt door natuur en rijstvelden.