Hete paprika’s en hoge bergtoppen sieren Sierra de Gredos

O reiziger, we hebben het wel eens eerder geschreven. Laat de oostkust van Spanje een keertje links liggen. Ga eens wat dieper het vasteland in. Dat binnenland van Spanje is tien keer mooier dan de costa’s aan de oostkust. Bezoek bijvoorbeeld het natuurpark en bergketen Sierra de Gredos. Een ruig, sneeuwrijk gebied ten oosten van Madrid. Een onderdeel van een lange bergketen die dwars door Spanje loopt: het Sistema Central met toppen van ruim 2500 meter.

Een interessante streek met heerlijke lokale producten zoals paprikapoeder, jam van lokale vruchten en honing. Een gebied met sneeuw in de winter, riviertjes vol helder water, tientallen natuurlijke zwembaden en bergen gemaakt voor wandelingen en voorzien van hutten (refugios).

Keizer Karel kwam uit Gent

Een berggebied ook vol met historie, want ooit, heel lang geleden, daalde de Spaanse keizer Karel V in de Gredos af naar klooster Yuste in Cuacos. Hij wilde in 1556 zijn laatste dagen doorbrengen in een katholiek bolwerk. En daarmee heeft dit ruige natuurgebied een relatie met ons land en België, want Karel V, of keizer Karel zoals onze zuiderburen hem noemen, was geboren in Gent. Hij was niet alleen de heerser over Spanje maar ook over de zuidelijke en noordelijke Nederlanden. In het gerestaureerde klooster kun je zijn bed zien vanwaar deze zeer gelovige katholiek zicht had op het altaar van de kerk. In het nabijgelegen Jarandilla de la Vera staat nog zijn kasteel dat inmiddels een hotel is geworden.

Sierra de Gredos dus. Een relatief lege streek met wat dorpjes en enkele stadjes. De muren van de oudere huizen zijn van graniet om de koude winters buiten te houden. De poort naar het zuidelijke deel van de bergketen is Plasencia, een oude Middeleeuwse stad. Het noordelijke deel van de Gredos is makkelijk bereikbaar vanaf vestingstad Ávila of de hoofdstad Madrid.

Vakantiewoningen voor de Madrilenen

Niet voor niets dat veel hoofdstedelingen een vakantiewoning in de dorpjes van het groene en waterrijke deel van de Gredos hebben. ‘In Madrid houden we het in de zomermaanden niet uit. Hier is het over het algemeen koeler. Overal zijn wandelpaden om snel de bossen in te gaan. Of we gaan zwemmen in de natuur-zwembaden’, vertelt een Spaanse enthousiast die aan de universiteit van Madrid les geeft.

Ben je een wandelaar, dan loop je hier goed. Tientallen wandelroutes doorkruisen het gebied. Verdwalen hoeft niet. De meeste routes staan goed aangegeven. En op wandel-apps als Wikiloc kom je allerhande mogelijkheden tegen. In de hoogste regionen liggen berghutten die slaapplaatsen en eten aanbieden.

De ketelvallei is soms unheimisch

Op 1950 meter hoogte bijvoorbeeld ligt de berghut Laguna Grande. Vanaf hier heb je een mooi zicht op de belangrijkste bergtoppen zoals de Almonzor (2591 meter) of La Galana (2572 meter). Als je van leegte en overweldigende natuur houdt… . Hoewel, op een bewolkte dag is deze ketelvallei donker en een beetje unheimisch. Reserveren van je slaapplek in een ‘refugio’ is overigens een must. Het gebied wordt immers steeds populairder bij met name Spaanse toeristen.

Niet voor niets dat de toenmalige Spaanse koning Alfons XIII in de Gredos de eerste steen legde voor de bouw van een enorm hotel in 1928. Nu, bijna honderd jaar later, is zijn ‘creatie’ uitgegroeid tot een overheidsbedrijf met bijna 100 hotels en ruim 4000 personeelsleden. Misschien heb je er ooit van de hotelketen gehoord: de Paradores.

Komen er wel eens Nederlanders of Belgen in het gebied? Ja, natuurlijk. Die zie je altijd overal, in de hele wereld. Maar veel zijn het er niet, hebben we gemerkt. En dat is toch jammer. Deze Sierra is beslist een bezoek waard. Er zijn veel hotels, vakantiewoningen, campings en camperplaatsen. De kwaliteit is over het algemeen hoog.

Meer info over Sierra de Gredos kun je vinden in Het grote Spaanse routeboek

Jam uit Guijo de Santa Bárbara

We hadden het al eerder over de jam uit de Gredos. Guijo de Santa Bárbara is een schattig bergdorpje, populair bij Madrilenen én wandelaars. Je loopt vanuit het plaatsje zo de natuur van de Gredos in, waar je op ruim 4 kilometer afstand de watervallen en natuurzwembaden van Trabuquete kan vinden. En koud dat dat zwemwater is.

Maar ook de confiture-liefhebbers zoeken graag Guijo op vanwege de lokale producent Sabores del Guijo. In Noord-Extremadura is deze traditionele maker van zoete producten ‘wereldberoemd’. Je kunt de marmeladepotjes herkennen aan de oubollige huishouddoekjes bovenop de deksels. In de kronkelige hoofdstraat ligt een mooi ingerichte winkel.

Hete paprika’s uit de streek Vera

Een ander product, maar daarvoor gaan we naar de zonnigere kant van de zuidelijke Gredos, zijn de paprika’s. Nou moet je niet denken aan de dikke paprika’s die je meestal bij ons in de winkel ziet liggen, maar aan de puntige, rode paprika’s, de zogenoemde Pimentón de la Vera. Dat is tegelijkertijd een beschermde merknaam. Alleen de paprika’s (soort Capsicum Annum) uit de regio Vera mogen de merknaam de la Vera dragen.

Het speciale aan de paprika’s is dat ze na de oogst gedroogd en gerookt worden. Overal in de regio zie je lelijke gebouwen met rode bakstenen muren en luchtgaten. Daar zijn de droogschuren voor de Pimentóns. Op de eerste verdieping worden ze gedroogd. Op de begane grond worden dan de houtvuurtjes aangestoken, waardoor ze hun typische rokerige smaak krijgen.

Paprikahoofdstad Jaraíz de la Vera

Dé paprikahoofdstad is Jaraíz de la Vera, waar je aan de hoofdstraat annex doorgaande weg EX-203 enkele verkooppunten van de paprikafabrikanten vindt. De leukste is die van het winkeltje Pimentón El Caballo de Oros aan de Avenida de Constitutión 63. Achter de miniwinkel ligt de fabriek.

De winkel wordt geleid door een aardige vrouw in een lange, witte doktersjas die blijkbaar de boekhouding én verkoop doet. De verkoopruimte achter de stalen deur is klein. Naast de vele papieren lofuitingen die op het schap staan, liggen zakken en blikjes met het rode goedje in de rekken. Je hebt trouwens verschillende soorten: hete en zoete paprika’s. Soms ook biologisch. De prijzen zijn bescheiden.

Paprikamuseum

Jaraíz heeft ook nog een paprikamuseum naast het stadhuis, maar dat stelt niet veel voor. Maar mocht je tijd hebben… De flink reclame makende paprikaverkoper enkele straten verderop kun je beter links laten liggen. Die denkt dat toeristen zo gek zijn om ruim het dubbele te betalen voor een poederblikje.

Mocht je geen zin hebben in een winkel, kijk dan eens naar de grote trekautomaat iets verderop aan de Avenida. Twentyfour-seven zijn de rode poedertjes en de gepoederde, pittige chipszakjes beschikbaar. Als dat geen paradijs is.

Zie ook: toerismebureau Sierra de Gredos