Wij, de argelozen

De kasteelmuur die een executiemuur werd tijdens de Spaanse burgeroorlog. Plaats: het kasteel van El Puerto de Santa Maria.
De kasteelmuur die een executiemuur werd tijdens de Spaanse burgeroorlog. Plaats: het kasteel van El Puerto de Santa Maria.

‘Hoe konden ze weigeren? Als je gevraagd werd voor het executie-peloton dan ging je. Anders…’. Gids Veronica is jong. Misschien 25 jaar, of 26. Maakt niet zoveel uit, maar over de geschiedenis van haar havenstad El Puerto de Santa María lijkt ze alles te weten.

Wij, een groep van elf buitenlandse toehoorders, kijken naar een kasteelmuur. Het is de binnenmuur van Castillo de San Marcos. Een kasteel middenin de stad. Een burcht die niet opvalt, er zijn mooiere kastelen in Spanje. Maar dit stenen geval, ooit begonnen als een moskee van de Arabische veroveraars en later verbouwd tot een christelijk kerk-kasteel, herbergt een luguber verleden. Het is een verhaal dat Veronica niét vertelt als ze Spaanse toeristen rondleidt. ‘Dat is te gevoelig’, zegt ze in perfect Engels.

In El Puerto werd een monasterium (klooster) omgebouwd tot beruchte gevangenis, waar Franco's tegenstanders massaal werden opgesloten.
In El Puerto werd een monasterium (klooster) omgebouwd tot beruchte gevangenis, waar Franco’s tegenstanders massaal werden opgesloten en gemarteld.

De muur gaat over de Spaanse burgeroorlog. Een bloedige periode tussen 1936-1939. Een generaal, genaamd Franco, kwam in opstand tegen de linkse republiek. Hitler deed mee, Mussolini deed mee, Stalin deed mee. Ook enkele Nederlanders deden mee, vooral aan de kant van de republiek. Resultaat: Een half miljoen doden. Puerto was een stad die al snel in handen viel van Franco. Tijdens de burgeroorlog diende de muur van het kasteel als executieplaats.

Castillo de San Marcos, een kasteel met een donker geheim.
Castillo de San Marcos, een kasteel met een donker geheim.

Kogelgaten

Veronica wijst naar de vele kogelgaten. ‘Je ziet dat sommige gaten meters hoog in de muur zitten. Sommige schutters wilden niet doden, dus schoten ze ernaast.’ Niet alle schutters waren vrijwilligers of zaten in Franco-leger. Enkele burgers werden gedwongen mee te schieten. In het kasteel zijn er zo’n honderd mensen geëxecuteerd. De meerderheid republikeinen.
Wij, de argelozen, blijken op een bloedig stukje aarde te staan.

e-reisgids Jerez de la Frontera & El Puerto de Santa María
Het sherryhart van Spanje. Prijs 8,99 euro, 154 pagina’s, 248 foto’s. Meer informatie? klik hier. Of ga direct naar: Apple Bookstore    
Scroll naar boven