Het verborgen Lanestosa koestert dé overnachting van keizer Karel V

De geur van houtgestookte kachels hangt in de straten. Een zangkoortje repeteert op de begane grond van het kleine gemeentehuis. Zacht hoor je hun stemmen op straat. Langzaam wordt het donker.  Bij de deur van Bar Rosi Taberna is het een komen en gaan van dorpsbewoners. Ze kennen elkaar.

Er wordt voetbal gekeken. Alavés tegen Real Madrid. De satellietverbinding valt regelmatig uit, maar dat mag de pret niet drukken in de bar van het Baskische plaatsje Lanestosa. Real kan geen deuk in een pakje boter schoppen, tot vreugde van enkele toeschouwers. Alavés komt namelijk uit Baskenland. En wint met 1-0. 

Lanestosa. 280 Inwoners. Drie, grote straten die parallel lopen met het in het groene dal gelegen riviertje Calera. Een stratenpatroon dat al eeuwen oud is. Alleen de kerk San Pedro is ooit verplaatst, maar die operatie werd ruim 400 jaar geleden uitgevoerd. De met dikke stenen en hout gebouwde huizen zouden zo een rol kunnen spelen in een Middeleeuwse film. 

Minidorp met Nederlandse relatie

Dit minidorp dat verborgen ligt tussen de bergen van de Spaanse provincies Baskenland en Cantabrië heeft een relatie met Nederland. Ooit werden de verenigde Nederlanden geleid door Keizer Karel V (1500-1558), die vooral vanuit Brussel ook Duitsland, Italië en Spanje bestuurde. Deze Karel V droeg zijn bestuurdersstaf over aan zijn Spaanse zoon Filips II (ja, de beruchte) om zich terug te trekken in een Spaans klooster. Hij nam de boot vanaf Vlissingen, ging in de Noord-Spaanse havenstad Laredo aan land en trok met zijn gevolg naar het zuiden, waarbij hij in 1556 Lanestosa aandeed. Daar overnachtte hij één nacht in het paleis Colina om daarna verder te trekken.

Qua inwoners is het een gat, maar Lanestosa op zich heeft een veel grotere uitstraling

Op deze ene overnachting zijn de inwoners nog heel trots, merken we als we met onze camper op de mooie gemeentelijke camperplek aankomen. Logisch ook dat ze er fier op zijn, want Lanestosa moet het tegenwoordig hebben van het toerisme.

Wat is Lanestosa eigenlijk?

Wat is Lanestosa? Qua inwoners is het een gat, maar Lanestosa op zich heeft een veel grotere uitstraling. Dat komt omdat het stadje aan de doorgaande weg lag die de Spaanse havens verbond met het droge binnenland. Die zorgde voor extra inkomsten. Om er te komen moest je enkele bergpassen passeren waarvan de geasfalteerde wegen ook nu nog smal zijn. Vroeger ging het verkeer met paard en wagen. In Lanestosa werden de paarden vervangen en konden de passagiers overnachten, voordat ze de lange reis door de bergen maakten.

Kronkelende wegen

Wie op de zuidelijk gelegen, bijna duizend meter hoge pas Puerto de los Tornos richting het kilometers lange dal van Lanestosa kijkt, snapt na het zien van de enorm kronkelende wegen waarom de reis zo lang duurde. 

Wie gebruik maakt van de douche op de camperplek moet een kaartje kopen in een van de bars.

Door de handel nam de rijkdom in het plaatsje toe. Als zink- en loodmijnen in de 18e en 19e eeuw opengaan, groeit het inwonersaantal en worden de huizen mooier en groter. Een theater wordt opgericht. Arcades tegen de regen en sneeuw worden gebouwd en omspannen deels het langgerekte centrumplein Plaza Vieja (Oude Plein) dat nu enkele bars en een miniwinkel heeft. De eeuwenoude weg die Karel V in het dorp heeft afgelegd, blijft behouden. Het is Calle Real, de Koninklijke weg.

Het paleis van Karel V

Het paleis Colina staat nog stevig overeind. Geen wonder, de muren zijn dik. Het stoere gebouw oogt met zijn kleine ramen ongenaakbaar, zoals de meeste huizen hier in de buurt. Langs de doorgaande straat die dwars door Lanestosa loopt zie je aan de noordelijke kant heel andere Palacios staan.

De paleizen van de ‘Indianos’

Het zijn de paleizen van de ‘Indianos’, de Spaanse emigranten die in de 19e eeuw hun fortuin in zuidelijk Amerika hadden gemaakt. Ze kwamen terug naar hun geboorteplaats en lieten het ene sierlijke huis na het andere bouwen. De woningen staan er nog steeds, de ene mooier dan de andere. Kwetsbaar zijn ze wel. Bij een paleisje trekt het vocht de dakrand krom. Ze steken met hun kleuren wel enorm af tegenover de hoekige, oude woningen in het centrum.

Zoveel leven is er niet meer. Net als bij andere Spaanse dorpen trok de jeugd na de Tweede Wereldoorlog weg op zoek naar welvaart en vertier. Het dorp probeert zich te handhaven door zich meer en meer te richten op het toerisme. De ambitieuze burgermeester ziet het liefst dat er nog een hotel bij komt want dat brengt meer werk en geld in het laatje. 

Camperplek

Enkele jaren geleden werd er daarom een camperplek aangelegd (NKC-sitecode: 26577). In de zomer staat het er bomvol, zagen we op de foto’s, maar ook nu in oktober was het er relatief druk met veel Spaanse camperaars. Slim, en beslist een opsteker voor de lokale ondernemers: wie gebruik maakt van douche of elektriciteit op de camperplek moet een kaartje kopen in een van de bars. Dat zorgt ervoor dat jij in contact komt met de locals. Leuk toch? En misschien blijf je wel hangen om er iets te eten of te drinken?

Wandelen of fietsen

Is er wat te doen in Lanestosa? Yep. Of beter gezegd: nou en of. Zeker als je van wandelen of terreinfietsen (MTB) houdt. Het dorp is omringd door zeven wandelroutes. De makkelijkste is die langs het riviertje Calera naar het restaurant-herbergje Albergue Casa Oregui. Na de hoofdbrug in het centrum rechts af (Ruta Fluvial Calera). De kwaliteit van het eten? Moeders kookt.

Grotten bezoeken

In de buurt heb je ook enorme grotten en die zijn te bezoeken. Een ervan, de Cueva (grot, red.) Kobenkoba ligt op 15 minuten lopen van Lanestosa. Je hoeft alleen maar het uitgezette pad te volgen (Ruta de las Cuevas). Wil je Kobenkoba bezoeken dan moet je reserveren, want er zomaar binnenlopen gaat niet. Veel van de info over de leuke plekken is overigens terug te vinden op de camperplek zelf, want de folders hangen daar in informatiebakjes.

Grafheuvels

Dat de streek rondom Lanestosa al vele eeuwen bewoond is, bewijzen de vele grafheuvels. Het zijn er tientallen. De ‘Dolmen de Fuentellano’ lijkt nog het meest op onze Drentse hunebed. Nee, je vermaken in dit dorp is geen probleem. Door zijn ligging heeft Lanestosa iets intiems. Je kan er gerust een paar dagen blijven.