Oviedo, stad van cider, kaas en Santiago-gangers

Een beetje vreemd is het wel. Een levensgroot bronzen beeld van de Amerikaanse acteur en regisseur Woody Allen staat middenin het centrum van de Noord-Spaanse stad Oviedo. Goed, Oviedo is wel mooi en ligt ook prachtig tussen de groene heuvels en bergen, maar om nou te zeggen dat Oviedo een filmmekka is, is hopeloos overdreven. Ander steden zoals het Spaans-Baskische San Sebastián zijn veel belangrijker.

De verklaringen voor het beeld zijn simpel. Eén: Oviedo houdt van standbeelden. Ze hebben er ondertussen zo’n honderd staan. Twee: In Oviedo geeft de Spaanse koninklijke familie elk jaar een cultuurprijs aan een belangrijk persoon of instantie. In 2002 was dat Woody Allen. Een jaar later wordt zijn beeld onthuld tot grote vreugde van de toeristen en de ‘brillentikkers’, want om de zoveel jaar wordt Woody’s bril eraf geslagen.

Een ontroerde Woody Allen

De acteur was onder de indruk van de prestigieuze prijs én Oviedo. ‘Oviedo is heerlijk exotisch. Schoon. Rustig. Alsof het niet bij de wereld hoort. Oviedo is een sprookje’, aldus een zichtbaar ontroerde Woody. Sindsdien staan zijn woorden in brons gegoten voor zijn standbeeld.

Is Oviedo een sprookje? Een exotische stad? Als je door je oogharen kijkt, zie je een mooi gelegen stad, beschermd door bergen en groene bossen. Als je een pelgrim zou zijn op weg naar het graf van de heilige Jacobus in Santiago de Compostella loop je, op weg naar de pelgrimsherberg, door een stad met een bekoorlijk, oud centrum. 

De pelgrimsroute Camino Primitivo

Vanaf de grote kathedraal van Oviedo start eigenlijk de Camino Primitivo, één van de pelgrimsroutes naar Santiago. De tocht heet Primitivo omdat het de eerste pelgrimsroute was naar het in Galicië gelegen bedevaartsoord. Ontstaan in de negende eeuw toen de koning van Asturië zijn paleis in Oviedo verliet om snel naar Santiago te trekken na het ontdekken van het graf van apostel Jacobus de Meerdere. De naam Primitivo is overigens afgeleid van het Latijnse woord Primus, dat eerste betekent.

En ja, die ontdekking van dat graf is, als je wilt, een sprookje. Oviedo speelt ook een hoofdrol in het katholieke geloof. De regio was leidend in de strijd tegen de Arabische veroveraars, een oorlog die bijna achthonderd jaar zou duren (Reconquista). Hier werd volgens de legende voor het eerst een moslimleger verslagen, waardoor er in Asturië een onafhankelijk koninkrijk kon ontstaan. 

De kathedraal Jezus Christus (San Salvador)

De enorme kathedraal San Salvador in het centrum laat die strijd duidelijk zien in haar heilige schatkamer, de Cámara Santa. In de kelder, versierd met prachtig gebeeldhouwde apostelen, liggen de met edelstenen en goud beklede kruisen van het Asturiaanse koningshuis én het ‘overwinningskruis’ dat gebruikt werd tijdens een belangrijke slag in het nabijgelegen Covadonga.

En zoals dat met oude kerken zo is, werd de aantrekkingskracht voor de pelgrim nog eens extra versterkt met een bijzonder geloofsrelict zoals het lijkendoek dat gebruikt zou zijn na het overlijden van Jezus Christus, in het Spaans San Salvador (De verlosser) genoemd. Zóu, want na een onderzoek bleek dat het linnen doek stamt uit de 8ste of 9de eeuw. Maar dat werd de bedevaartgangers vroeger natuurlijk niet verteld. 

Meer gedetailleerde informatie over Oviedo en de omgeving kun je vinden in ‘het Grote Spaanse routeboek’!

Een oude gezegde werft voor Oviedo

Overigens bestaat er een mooie gezegde dat laat zien waarom de pelgrims eerst de kathedraal van Oviedo móeten aandoen voordat ze naar het honderden kilometers verderop gelegen Santiago kunnen gaan. ‘Wie wel naar Santiago gaat, maar niet naar de kathedraal San Salvador, bezoekt zijn bediende, maar vergeet zijn heer.’ Want Jacobus was immers een apostel van Jezus. Dit oude gezegde had van een modern toeristenbureau kunnen zijn.

Tere kerkjes…

De streek rondom Oviedo is overigens vergeven van kerken en kerkjes. Twee kerkjes, Iglesia de San Miguel de Lillo en het iets grotere Santa María del Naranco. liggen schattig gelegen op enkele kilometers afstand van Oviedo. Je kan erheen lopen of je pakt de bus nummer 10, halte El Cruce. 

Ze zijn ongeveer 1200 jaar oud en verbazingwekkend mooi. Teer zelfs, als je de gedraaide, stenen pilaren en de sierlijk gebeeldhouwde tekens ziet. De muurschilderingen van de Lillo worden gerestaureerd. De schilderkunst stamt uit de Romeinse tijd. Om de snoezige kerkjes te bezoeken moet je trouwens tickets kopen. Dat kan online of bij de kerkjes gelegen bezoekerscentrum.

Overleefden de woede van de mijnwerkers

Dat het tweetal de historie en weersinvloeden overleefd heeft, is een wonder. Zeker als je bedenkt dat woedende mijnwerkers in 1934 de heilige kamer van de kathedraal deels opbliezen, want de kerk, zo vonden ze, steunde de rijken en kakte op de werkenden.

Heb je niet veel met het geloof? Geen probleem. Oviedo is beslist een bezoek waard, vinden we. Het kleine centrum is makkelijk te belopen. Gezellig is het plein Plaza de la Constitución met het gemeentehuis uit 1622. Eronderdoor loopt de poort naar de oude stad.

Aan de rand ervan vind je het pleintje El Paraguas. Je ziet daar een enorme stalen scherm in de vorm van een paraplu, want Paraguas is Spaans voor paraplu. Je staat dus op het plein van de Paraplu. Leuk hè? Je zult het in de zomer misschien niet geloven, maar het kan in Oviedo nog harder regenen dan in ons kikkerlandje. 

Cider en kaas zorgen voor een exotisch paradijs in Oviedo

Vlak in de buurt van het gemeentehuis ligt de heropgebouwde centrale markt El Fontán. Vernietigd in de Spaanse Burgeroorlog (1936-39), maar weer gerestaureerd, laat het heerlijke lokale producten zien, waaronder de beroemde kazen uit het natuurgebied Picos de Europa komen. En cider, de appelwijn waarom ook Oviedo beroemd is. 

Neem de tijd om alle marktwinkeltjes te bekijken. Koop eens een blauwe schimmelkaas uit de streek (Cabrales, Valdeón). Drink een cider erbij en je bent even in een exotisch paradijs. Wil je heel veel appelwijn drinken in een typische lokale kroeg? Op naar de Ciderstraat Calle Gascona. De kans dat je oren doedelzakmuziek in het café horen is groot, want de doedelzak is het traditionele muziekinstrument van de stad. Flamenco zul je hier niet gauw horen.

Stoofschotel met witte bonen en veel vlees. Lekker?

Heb je nog trek? Fabada is een heftige stoofschotel met heel veel witte bonen en vlees. Alleen als je van winterkost houdt. In de centrale markt struikel je over zakken met witte bonen. Of wat vind je van inktvis? Gekookte inktvis, geserveerd op een houten plank met paprikapoeder. Wij vinden het smakeloos. Je kan de inktvissen vinden in zogenoemde Pulperia’s. 

.

Even terug naar het bronzen beeld van acteur Woody. Woody staat er, zoals eerder gezegd, niet alleen. In de stad zijn er ruim honderd. Eén ervan zouden we extra willen aanstippen, want het is een beeld voor jou en ons. Een bronzen man met hoed staat prominent op Plaza Porlier met een batterij aan reiskoffers.

Nee, het zijn geen koffertjes met handige wieltjes, maar van die ouderwetse, loodzware valiezen. Het zijn er ook heel veel, want de man is blijkbaar lang onderweg. Zijn paraplu staat klaar, want je weet het maar nooit met deze Asturiaanse stad. Dat beeld draagt de naam El Viajero, Spaans voor ‘de reiziger’. Het is beetje een eerbetoon van Oviedo aan de toerist. Ook wij waren, net als Woody Allen, ontroerd. 

Zie ook: toerismebureau Oviedo