Je hebt flamenco en je hebt kerstflamenco ofwel zambomba. In Jerez de la Frontera, de bakermat van beide kunstvormen, is het deze dagen een ware wervelwind van zang, dans en instrumentale klanken. Maar ook in onze standplaats, het tien kilometer verder gelegen El Puerto de Santa María stuit je tot aan kerstavond op deze zigeunerachtige kerstambiance.
Tot een paar jaar geleden was de zambomba nog niet zo bekend. Het ontstond spontaan op straat, waar met name zigeuners vlak voor kerst met elkaar op pleintjes samen kwamen en kerstliedjes gingen zingen. Maar dan wel liedjes in hun eigen specifieke klankwereld en uiteraard begeleid door de instrumenten die bij flamenco horen, zoals de gitaar, de houten klankkast, de klappende handen aangevuld met een foekepot (Zambomba).
Foekepot
Een foekepot is een zelf in elkaar geknutseld instrument dat wij trouwens ook in delen van Nederland zoals Salland kennen; een aardewerk pot overspannen met varkenshuid of een vlies met een gat erin. In dat gat wordt een stok gestoken, waarmee heen en weer bewogen wordt om geluid te maken.
Zie ook: El Puerto, de bruisende haven van María
Ontdek het onbekende Spaanse zuiden met lege stranden, heerlijke natuur, authentieke steden (Cádiz, Jerez, El Puerto en San Fernando) en lekker eten. Volgens Lonely Planet een van de top-10 regio’s in de wereld.Prijs 20,99 euro, 488 pagina’s, 850 foto’s en 3 filmpjes. Meer info over e-reisgids? klik hier.
Interesse? Ga dan naar: Apple Book Store Of: Boekenbestellen.nl (Pdf)
Flamenco en ook zambomba zijn oorspronkelijk spontaan ontstane evenementen. Maar net als bij flamenco zijn er steeds meer mensen die genieten van de zambomba, waardoor deze kerstflamenco de laatste paar jaren zelfs in het theater wordt opgevoerd. In Andalusië dan, want vind je inmiddels over de hele wereld flamencovoorstellingen, voor de zambomba moet je nog steeds naar de regio Cádiz afreizen. En dat doen dan ook velen, met name Spanjaarden.
De kerstflamenco wordt steeds populairder
Het legt Jerez vanaf de eerste advent, als het startsein klinkt van de eerste kerstflamenco, geen windeieren. Elk weekeinde in december scoorden de hotels in Jerez de la Frontera een bezettingsgraad tussen de 75 en 90 procent.
Volgens de burgemeester van de stad is dat te danken aan het zambombatoerisme. Ook in Cádiz, San Fernando, Sanlúcar de Barrameda en El Puerto de Santa María zijn intussen voorstellingen. Zo nu en dan gelukkig ook nog spontaan, gewoon op straat, met mensen die het leuk vinden om met elkaar te zingen en te dansen.
De tekst is overigens eenvoudig. Het gaat over de geboorte van het kindeke Jezus (Niño) en de zwerftocht van María, de gitana. Maar de passie is groots.
Maar ook voor deze vorm van straatflamenco loert het gevaar van de vercommercialisering. De Zambomba staat zelfs inmiddels in de discotheken van El Puerto elk weekeinde vast op het programma. Zelf zijn wij ook naar een voorstelling in het theater geweest, maar eigenlijk hoort het daar niet thuis. Zittend op een stoeltje stil luisteren hoort niet bij deze muziek.
Dronken of vals zingen? Ach…
Tsja, wat dat betreft waren de optredens die we op Plaza Alfonso X el Sabío bij Castillo de San Marcos (waar Columbus verbleef om geld op te halen voor z’n eerste reis naar een toen nog onbekende wereld) zagen, ondanks de soms dronken en anders wel vals zingende artiesten, wel het meest echt. Hopelijk genieten jullie mee….
25 december 2022
Wij zijn hier in Almeria per toeval op een Zambomba terechtgekomen in de muziekschool.
We hoorden dat de meeste toeschouwers de muzikanten kenden. Waarschijnlijk allemaal afkomstig uit een zigeunerwijk aan de voet van het Alcazaba.
De sfeer was uitgelaten met veel interactie met het publiek.
Op het eind waren we allemaal al zingend onderweg naar de stal in Bethlehem.
25 december 2022
Leuk, zingend naar Bethlehem. 🙂